Hóc xương cá là gì và nguyên nhân?
Hóc xương cá là hiện tượng một mảnh xương nhỏ hoặc vật lạ mắc kẹt ở vòm họng hoặc thực quản, gây khó chịu, khó nuốt và có thể dẫn tới nghẹn thở.
Theo cơ chế bệnh sinh, khi ăn thức ăn có xương như cá, thịt nếu không nhai kỹ, một mảnh xương nhỏ có thể đi lệch vào đường thở thay vì đường tiêu hóa. Lúc này, nó sẽ mắc kẹt ở vòm miệng, vòm họng hay thực quản gây khó chịu, đau đớn.
Nguyên nhân gây hóc xương cá có thể do:
– Không nhai kỹ, nuốt vội các thức ăn có xương
– Nói chuyện, cười đùa hay la hét trong khi đang ăn
– Đưa quá nhiều thức ăn vào miệng trong 1 lần
– Người già bị rối loạn nuốt
– Trẻ nhỏ ham chơi trong lúc ăn uống
Như vậy, hóc xương cá là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em. Do đó, cha mẹ cần có những hướng dẫn, giáo dục trẻ biết cách ăn uống đúng để phòng tránh tai nạn đáng tiếc này.
Tại sao cần xử lý kịp thời tình trạng hóc xương cá?
Khi bị hóc xương cá, nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách, dị vật sẽ kích ứng niêm mạc họng, gây viêm nhiễm và có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm sau:
– Viêm amidan, viêm vòm họng: xương cá kích thích niêm mạc họng, gây viêm nhiễm cấp tính amidan, vòm họng, kèm theo đau đớn, sốt cao.
– Viêm thực quản: xương cá có thể mắc kẹt và gây tổn thương, loét ở thực quản gây đau rát thượng vị.
– Viêm dạ dày – tá tràng: gây ra tình trạng viêm loét lâu dài trong khoang miệng, thực quản và dạ dày.
– Viêm phế quản phổi: Nếu xương đi sâu vào đường thở có thể gây viêm phế quản hoặc viêm phổi, kèm theo ho nhiều đờm.
– Nghẹt thở cấp, thiếu oxy não: Xương cá chèn ép đường thở gây tình trạng thiếu oxy cấp tính, nếu không được xử trí nhanh có thể dẫn đến tử vong.
Như vậy, hóc xương cá là tình trạng cần xử lý cấp cứu. Cần áp dụng các biện pháp sơ cứu ban đầu ngay khi xảy ra để tránh những biến chứng đáng tiếc.
Một số mẹo dân gian chữa hóc xương cá đơn giản mà hiệu quả mà bạn có thể tham khảo:
1. Đẩy mạnh vào bụng và vỗ lưng
Cách làm như sau:
– Đầu tiên đứng ra sau lưng của người hóc xương
– Đan hai tay vào nhau, vòng qua phía trước và đập mạnh vào bụng họ
– Sau đó, đẩy hai tay lên trên để tạo áp lực, kéo mạnh và liên tục để lấy dị vật ra
– Bạn cũng có thể kết hợp với vỗ mạnh vào giữa hai bả vai để giúp trục xuất dị vật một cách dễ dàng hơn
Đây là một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để giải quyết tình trạng nghẹn thở, hóc dị vật. Tuy nhiên, bạn cần thực hiện nhẹ nhàng với trẻ nhỏ để tránh gây tổn thương.
2. Chữa hóc xương cá bằng mật ong
Cách làm:
– Pha 2 thìa mật ong nguyên chất với ít nước cốt chanh
– Ngậm hỗn hợp này trong miệng khoảng vài phút, thực hiện 5 lần
Tác dụng của mẹo này nhờ thành phần vitamin C có trong mật ong và chanh giúp làm mềm và trôi xương cá ra ngoài. Đồng thời, chanh còn khiến niêm mạc họng giãn nở, tạo điều kiện để đẩy dị vật ra bên ngoài.
3. Chữa hóc xương cá bằng tỏi
Cách thực hiện:
– Xác định bạn bị nghẹn xương cá bên nào, phải hay trái
– Lấy 1 nhánh tỏi bóc vỏ, nhét vào lỗ mũi bên đối diện
– Bịt lỗ mũi còn lại lại, thở bằng miệng 1-2 phút
– Sau đó, bạn sẽ hắt hơi hoặc nôn và xương cá sẽ theo đó mà trôi ra ngoài
Tỏi có công dụng kháng khuẩn, chống viêm rất tốt. Mùi cay nồng của tỏi cũng khiến bạn hắt hơi hoặc ho, giúp lấy dị vật ra ngoài.
4. Nuốt vỏ cam tươi
Cách thực hiện:
– Cắt một lát vỏ cam tươi nhỏ
– Nhai kỹ để các chất trong vỏ cam ngấm ra
– Sau đó nuốt chúng đi
Lưu ý chỉ nên cắt những lát vỏ cam nhỏ để hạn chế nguy cơ bị nghẹn. Hoặc bạn có thể uống thêm viên vitamin C nếu không có sẵn cam.
Vitamin C và các chất có trong vỏ cam giúp làm mềm và trôi xương cá đi xuống dạ dày.
5. Uống nước hoặc cơm trắng
Đây được xem là một trong những cách trị hóc xương cá dân gian đơn giản và phổ biến nhất. Cơ chế là nước hoặc cơm sẽ cuốn theo xương cá đi xuống dạ dày.
Tuy nhiên, cách này chỉ phù hợp với những mảnh xương nhỏ, mỏng. Với xương to hoặc đã mắc sâu vào thành họng thì không nên áp dụng, nhất là với trẻ em. Bởi nó không những không lấy được xương mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây nghẹn cao.
Một số lưu ý khi gặp tình trạng hóc xương cá
Ngoài những cách chữa hóc xương cá dân gian kể trên, bạn lưu ý:
– Giữ bình tĩnh, không hoảng loạn để có thể xử lý tình huống một cách tốt nhất.
– Không nên dùng tay bịt miệng và mũi người bị hóc xương vì sẽ khiến họ khó thở hơn, thậm chí bất tỉnh.
– Nếu sau 30s mà các biện pháp trên không lấy được xương, hãy đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp kịp thời.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết cách xử lý tình huống hóc xương cá một cách đúng đắn và kịp thời nhất. Hãy chia sẻ bài viết cho mọi người cùng nắm được thông tin hữu ích này nhé!
Kết luận
Hóc xương cá là tai nạn khó tránh khỏi. Tuy nhiên, nếu được xử lý đúng cách, kịp thời, nó hoàn toàn có thể khắc phục. Hy vọng với những chia sẻ trên đây, bạn đã biết cách ứng phó với tình huống này.